EKSPOZIMI NDAJ FUSHAVE ELEKTROMAGNETIKE
Çfarë ndodh kur jeni të ekspozuar ndaj fushave elektromagnetike?
Ekspozimi ndaj fushave elektromagnetike nuk është një fenomen i ri. Sidoqoftë, gjatë shekullit të 20-të, ekspozimi mjedisor ndaj fushave elektromagnetike të bëra nga njeriu është rritur në mënyrë të vazhdueshme, pasi kërkesa gjithnjë në rritje e energjisë elektrike, teknologjitë gjithnjë në rritje dhe ndryshimet në sjelljen shoqërore kanë krijuar gjithnjë e më shumë burime artificiale. Secili nga ne është i ekspozuar ndaj një përzierje komplekse të fushave të dobëta elektrike dhe magnetike si në shtëpi dhe në punë, nga gjenerimi dhe transmetimi i energjisë elektrike, pajisjeve shtëpiake dhe pajisjeve industriale, deri te telekomunikacioni dhe transmetimi.
Një ndër llojet e formave të ekspozimit tonë ndaj ketyre rrymave janë edhe valët e celularëve. Sa apo si ndikojne ato në shëndetin tonë? Si monitorohet ky proces në vendin tonë?
Autoriteti i Komunikimeve Elektronike dhe Postare (AKEP) në Shqipëri rregullon funksionimin e rrjeteve celulare në lidhje me përdorimin e tyre nëpërmjet valëve apo sic quhet ndryshe, frekuencave radio. Fushat elektrike dhe magnetike (Electromagnetic Field – EMF) janë zona të padukshme të energjisë, shpesh të referuara si rrezatim, që lidhen me përdorimin e energjisë elektrike dhe forma të ndryshme të ndriçimit natyral dhe atij të bërë nga njeriu. Fushat elektromagnetike zakonisht karakterizohen me gjatësi vale ose frekuencë në kategorinë e rrezatimit Jo-jonizues, rrezatim i nivelit të ulët i cili përgjithësisht perceptohet si i padëmshëm për njerëzit.
Megjithatë në lidhje me ekspozimin të emetimeve të fushës elektromagnetike (EMF), AKEP nuk ka ndonjë detyrë që lidhet me rekomandimet e Komisionit Ndërkombëtar për Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-Jonizues (ICNIRP). Ne nuk vendosim nivelet e sigurisë së emetimit dhe nuk kemi as ekspertizën, as përgjegjësinë për të marrë pjesë në çështjet që kanë të bëjnë me hulumtimet biologjike apo shëndetësore. Gjithsesi, ne e ndiejmë si detyrim ndaj përdoruesve të celularëve të informojmë në lidhje me sigurinë e shëndetit të tyre. Ky artikull ka për qëllim që t’ju prezantojë disa këshilla te përgjithshme e po ashtu, t’ju sugjerojmë se ku mundet të shikoni për informacione të mëtejshme.
Që prej vitit 1998 ekziston Udhëzimi i Komisionit Ndërkombëtar për Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo-Jonizues (ICNIRP) për kufizimin e ekspozimit ndaj energjisë së fushës elektrike, magnetike dhe elektromagnetike (deri në 300 GHz) i cili permban udhëzime për kufizimin e ekspozimit ndaj rrezatimit jojonizues.
Udhëzimet e ekspozimit për stacionet bazë
Komisioni i Mbrojtes nga Rrezatimi në Republikën e Shqipërisë (KMR) është një nga organet publike që rregullon punën që shkakton ose mund të shkaktojë ekspozimin e EMF të punëtorëve apo publikut në përgjithësi. Në faqen e saj zyrtare ky komision ka publikuar informacione që mbulon çështjet që kanë të bëjnë me teknologjinë e telefonisë celulare. Ju mundet të shfletoni edhe informacione të mëtejshme të ngjashme të publikuara nga Zyra e Mbrojtjes nga Rrezatimet– Instituti i Shëndetit Publik, e cila ka publikuar këshilla në lidhje me stacionet bazë të telefonisë celulare, valët e radios dhe shëndetin.
Por le t’i kthehemi AKEP-it, si organi rregullator në fushën e komunikimeve elektronike dhe të shërbimit postar në vendin tone, i cili mbikqyr kuadrin rregullator të përcaktuar nga ligji për komunikimet elektronike. AKEP ka kryer së fundmi matjet e mostrave përfaqësuese të stacioneve të caktuara si antena në zonat e qasshme publike, të cilat tregojnë se, në afërsi të antenave celulare janë konstatuar vazhdimisht nivele shumë më poshtë niveleve të lejuara. Theksojme se mandati i AKEP-it është i kufizuar në kryerjen e matjeve të mostrave të niveleve të emetimeve, duke mos lejuar kështu që të vlerësojnë në mënyrë të plotë pajtueshmërinë me udhëzimet sipas ICNIRP. Gjithsesi, ju mund të konsultoheni me informacione të mëtejshme në lidhje me sondazhet e kryera nga AKEP për emetimet e radios në afërsi të stacioneve bazë të telefonisë mobile, të cilat janë të publikuara në faqen tonë të internetit.
Auditimi i stacioneve bazë të telefonisë mobile
Çështjet e Shëndetit dhe Planifikimit
Komisioni i Mbrojtes nga Rrezatimi në Republikën e Shqipërisë (KMRR), me kërkesën e Kryetarit të tij, Ministrit të Shëndetësisë kërkoi bashkëpunimin e AKEP-it për të shqyrtuar efektet e mundshme të telefonave celularë, stacioneve bazë dhe transmetuesve në shëndetin publik.
Në shkurt të vitit 2018, KMRR rekomandoi krijimin e një plani auditimi të stacioneve bazë. Në këto kushte, ky komision kërkoi që AKEP të zbatojë një program matës kombëtar, për të siguruar që emetimet nga stacionet bazë të telefonisë mobile nuk i kalojnë nivelet e udhëzimeve të ICNIRP.
AKEP është rregullatori i industrisë së komunikimit, me përgjegjësi të gjera në tregjet e komunikimeve në Republikën e Shqipërisë, duke përfshirë menaxhimin e spektrit të radios civile në Republikën e Shqipërisë.
Gjatë 2018 AKEP po kryen një program matjesh për të vlerësuar nivelet e emetimit rreth stacioneve bazë të telefonisë celulare. Këto matje kanë konstatuar se nivelet janë vazhdimisht shumë më poshtë atyre të përcaktuara nga ICNIRP Guidelines për “Limiting Exposure to Time‐Varying Electric, Magnetic and Electromagnetic Fields”, https://www.icnirp.org/cms/upload/publications/ICNIRPemfgdl.pdf .
Rezultatet e këtyre matjeve të regjistruara deri tani tregojnë se nivelet i rrezatimeve të emetuara nga antenat celulare nuk e tejkalojnë pragun sigurisë të përcatuar nga Komisioni Ndërkombëtar për Mbrojtjen nga Rrezatimi Jo Jonizues (ICNIRP). Asnjë instalim i testuar nga ne nuk ka tejkaluar limitin e sigurisë së specifikuar të rrezatimit. Ky program do të vazhdoje të zbatohet nga AKEP për gjatë gjithë vitit 2018.
Vlen të theksohet se në këtë program janë përcaktuar pikat kryesore ku do të kryhet monitorimi, kryesisht shkollat dhe spitalet. Megjithatë do të konsiderohen të gjitha kërkesat e publikut për monitorime në çdo vend ku ka qasje të pakufizuar apo cdo edhe lloj shqetësimi rreth niveleve të sinjaleve.
Megjithatë, AKEP nuk është autoriteti përgjegjës i cili mund të arrijë në konkluzione mbi ndikimin e rrezatimeve në shëndetin e popullatës dhe për këtë arsye nuk është në gjendje të komentojë mbi çështje të tilla. Në mënyrë të ngjashme, AKEP nuk ka përgjegjësi ligjore për çështjet e planifikimit lokal në lidhje me stacionet bazë të telefonisë celulare.
Shqipëria ka për herë të parë një legjislacion dhe një rregullore e cila mbulonte çeshtjet kryesore të rrezatimit jonizues në vitin 1995, në bazë të rekomandimeve të Misionit RAPT në vitin 1992, miratohet ligji Nr. 8025 date 9.11.1995 “Per mbrojtjen nga rrezatimi jonizues”. Ligji përmban tre shtyllat baze: Liçensimin, inspektimin dhe sanksionet. Në zbatim të këtij ligji u krijua Autoriteti Kompetent Kombëtar në fushën e mbrojtjes nga rrezatimi, i cili ka dy nivele:
- Komisioni i Mbrojtes nga Rrezatimi në Republikën e Shqiperise (KMRR) si organ vendimarrës, i cili drejtohet nga Ministri i Shëndetësisë.
- Zyra e Mbrojtjes nga Rrezatimet si organ ekzekutiv i saj.
Organi ekzekutiv, Zyra për Mbrojtjen nga Rrezatimet-Instituti i Shëndetit Publik, (faqe e internetit) http://www.ishp.gov.al/rpo/ dhe e-mail Kjo adresë emaili po mbrohet nga spambotet. Të duhet aktivizimi i JavaScript për me e pa.“>[email protected] . mbulon të gjitha çështjet që kanë të bëjnë me sigurinë dhe sigurimin e rrezatimit.
Komisioni i Mbrojtes nga Rrezatimi në Republikën e Shqipërisë (KMRR) ka në përbërje:
- një përfaqësues nga Instituti i Shëndetit Publik;
- një përfaqësues jurist nga Ministria e Shëndetësisë;
- një përfaqësues nga Instituti i Fizikës Bërthamore të Zbatuar;
- një përfaqësues nga Autoriteti i Komunikimeve Elektronike dhe Postare, me njohuri të thelluara për rrezatimet elektromagnetike, stacionet bazë, frekuencat e transmetimit;
- një ekspert në fushën e mbrojtjes nga rrezatimet jonizuese e jojonizuese;
- një anëtar me njohuri të thelluara në fushën e fizikës, elektromagnetizmit dhe bashkëveprimit të rrezatimit jonizues me lëndën, i propozuar nga Zyra e Mbrojtjes nga Rrezatimet.
Ky komision ka një detyrë ligjore për t’u dhënë këshilla Qeverisë mbi Fushat Elektromagnetike (EMF) dhe shëndetin, ku përfshihen edhe vlerësimet mbi njohuritë shkencore dhe udhëzimet e botimit për ekspozimin e sigurt në EMF. Për më teper informacione ju mundet t’i referoheni faqes zyrtare të mëposhtme.
http://w.shendetesia.gov.al/al/lidhje/komisioni-i-mbrojtjes-nga-rrezatimi ,
Monitorimet e nivelit të fushës elektromagnetike (EMF).
Programi mbi monitorimin e rrezatimeve jo jonizuese do të vijojë përgjatë gjithë vitit 2018, ndërkohë që AKEP mbetet në gatishmëri që të vëzhgojë stacionet bazë nëse kërkohet ta bëjë këtë, në varësi të disponueshmërisë së burimeve.
Monitorimet janë një shërbim i cili kërkon një përgjegjësi, kohë dhe angazhim të konsiderueshëm. Sidoqoftë, ne e pranojmë se ka ende një nivel të përgjithshëm shqetësimi rreth emetimeve nga qelizat e telefonisë celulare, veçanërisht pranë ndërtesave të tilla si shkollat dhe spitalet, për efektin e perceptuar që ata mund të kenë për shëndetin e publikut në komunitetet e tyre.
Theksojmë edhe një herë se në zbatim të këtij programi AKEP-i në varësi të disponueshmërisë së burimeve, ka kryer dhe mund të kryejë monitorime standarte sipas kërkesave të drejtpërdrejta nga institucione publike sic janë shkollat, kopshtet, çerdhet dhe spitalet, edhe pse në ndërtesën e tyre nuk janë të instaluara antena radiotransmetuese.
Mandati i AKEP-it është vetëm matja (jo ndonjë interpretim më i gjerë) i pikave të forta në terren, për të siguruar pajtueshmërinë me udhëzimet e publikuara nga Komisioni Ndërkombëtar për Mbrojtjen nga Jo-jonizimet nga Rrezatimi (ICNIRP).
Leave a reply